DEKLARASYON

10 KASIM 1989’DAN BU YANA GEÇEN 30 YIL –

BULGARİSTAN’DA DEMOKRATİK DEĞİŞİKLİKLERİN BAŞLANGICI

Münasebetiyle

Müslümanlar Diyanetinin Yüksek İslam Şurası tarafından 1286 numaralı karar ile kabul edilmiştir

Tarihte insanın gelişimine katkı sağlayan çok sayıda dönüm noktası yer almaktadır. Bunlardan bir tanesi 10 Kasım 1989 tarihinde meydana geldi ve o tarihte yaşananların sonucu olarak Bulgar toplumu 45 yıllık durgunluktan ve temel insani haklardan yoksun bırakıldıktan sonra yeni bir sayfa açtı.  

Tarihler 10 Kasım 1989’u gösterirken Bulgaristan’da, ateizm ideolojisinden beslenen komünist rejim devrildi. Bu rejim Bulgar toplumunun elinden en kıymetlisini aldı, yani her insan için gerçek ve asla yeri doldurulamayan ve Yaratıcı tarafından insanın fıtratına nakşedilmiş olan özgürlüğünü, buna dini özgürlükte dâhil olmak üzere, komünist rejim tarafından gasp edildi.

Bu 45 yıllık süre zarfında Müslümanların inançları ve anadilleri yasaklanmış, camiler yıkılmış ve kapanmış, Müslümanların isimleri ellerinden zorla alınmış ve Müslüman olmayan isimlerle değiştirilmiş ve hatta ölülerin bile isimleri değiştirilmişti. Tüm bu olaylar milletin ve uluslararası toplumun sivil vicdanını uyandırmada önemli rol oynadılar ve bunun neticesinde hiç kuşkusuz Bulgar halkının komünist rejimin dinsizliğinden kurtulması yönünde katkı sağladılar.

10 Kasım 1989 Bulgar topluluğu ve özellikle Bulgaristan Müslümanları için unutulmaz bir tarih. Çünkü bu tarihten sonra birkaç ay içerisinde alınan Müslüman isimleri sahiplerine iade edildiler. Sadece bu da değil bu tarihten sonra İmam Hatip Liseleri ve camiler tekrardan açıldılar,  İslam hakkında hem Bulgarca, hem de topluluğun büyük bir kısmının anadili olan Türkçe dillerinde gazeteler ve kitaplar basıldı ve serbest seyahat özgürlüğü verildi.

Tüm bu gelişmeler olumlu anlamda hiç te küçümsenecek şeyler değildi. 10 Kasım 1989 tarihinde yaşamın her alanında başlamış olan değişimler hala son bulmadı, ancak bu süreç ilk başlarda olduğu hızla devam etmemektedir. Bunun göstergesi de 30 yıl sonra, büyük ihtiyaç duyulmasına rağmen, Avrupai bir şehir olan Sofya’da hala ikinci caminin ve Yüksek İslam Enstitüsü’nün ihtiyaçları için binanın yapımına izin verilmemesidir. Bir diğer gösterge de vakıf mallarının tamamının Müslüman topluma iade edilmemesidir. Müslümanların sessiz asimilasyonu devam etmekte ve bunun sonucunda aralarında kimliklerinin farkında olmayanlar Müslüman isimlerini başka isimlerle değiştirerek dinlerinden, kültürlerinden ve dillerinden uzaklaşmaktalar.

Demokratik değerlerin gelişiminin durmuş olduğu tartışılmaz bir gerçek, hatta bazı zamanlar bu değerler gasp edilmiş ve bu yüzden demokrasiye geçiş döneminin sona ermiş olduğu söylenemez, ama bu geçiş devam etmektedir. Tam da bu yüzden 10 Kasım yıldönümünde ve 30 yıl sonra, 10 Kasım 1989 tarihinde başlayanı olumlu yönde sürdürebilmek için yeniden değerlerimizi, özgürlüklerimizi ve demokrasimizi gözden geçirmeli ve savunmalıyız.